Westernieland vroeger:
Omstreeks het jaar 1000 duikt het dorp in de geschriften op onder de naam Mariaburen, behorende bij de parochiana Sancte Petri (Pieterburen). De oudste vermelding van de naam Westernieland dateert van 1447. In die tijd werd ook wel gesproken van Mariaburen in den Nijenlanden. Bewoners spraken over Nijlandt. Om verwarring te voorkomen met het dorp Nijlandt bij Roodeschool werd het dorp Westernieland genoemd.
De schrijfwijze is vaak veranderd: 1687 Westernylandt, 1697 Wester Nijelande, 1786 Westernielandt, 1806 Westernyland, 1810 Westernieland.
In 1717 is het dorp bij de Kerstvloed weggespoeld. De 13e-eeuwse kerk bleef bewaard en het dorp is meer oostwaarts herbouwd. Ten oosten van het dorp is nog een gedeelte van de in 1717 grotendeels weggespoelde zeedijk te zien. Na de ramp van 1717 werd de nieuwe dijk ongeveer 1,5 km meer zeewaarts aangelegd. Na die tijd hebben zich geen nieuwe grote dijkdoorbraken meer voorgedaan. De Noordpolder werd na 1815 bedijkt, waardoor de dijk uit 1718 nu als slaperdijk fungeert.
Westernieland kreeg in 1957 waterleiding. Vóór die tijd hadden de inwoners een put of regenton. Als het water op was, kon men voor ƒ 0,25 per melkbus water kopen uit de put van de kerk. Dat water gebruikte men vooral voor de was.
Het dorp ligt aan de Westernielandstermaar. In het huis naast de kerk (de Weem) is in 1944 cabaretier Freek de Jonge geboren.
Westernieland nu:
Westernieland (Gronings: Westernijlaand of ’t Nijlaand) is een dorp in gemeente De Marne, in het uiterste noorden van de provincie Groningen, 20 kilometer boven de stad Groningen. Het dorp is met ± 250 inwoners gemêleerd: er wonen landbouwers, kunstenaars, rustzoekers, enz.
Westernieland ligt op 2 kilometer van de Noord-Groningse kwelderdijk. Er worden waddenzwerftochten gelopen en de fietsende of wandelende toerist kan hier zijn hart ophalen aan de prachtige natuur en vergezichten over het weidse Groningse Hoogeland, waar Ede Staal zo mooi over heeft gezongen. Tal van uitgezette routes bieden toegang tot die natuur en tot de wijde omgeving.
In de nabije en ruime omgeving is van alles te zien en te doen. Denk aan het zeehondencentrum in Pieterburen, een dagje Schiermonnikoog, een fiets- of wandeltocht langs de prachtige dorpjes van het Hoogeland of een weekendje Stad en Land. Zo is Westernieland het uitgelezen vertrek-, middel- en rustpunt van uw Groningse vakantie of uitstapje.
